Bu çalışma, İstanbul�da iki ayrı sağlık ocağındaki aşılama oranları ve kaçırılmış fırsatların miktarını saptamak, kaçırılmış fırsatların temel nedenleri hakkında genel bilgi edinebilmek ve iki sağlık ocağı arasında kaçırılmış fırsatlar açısından karşılaştırmalar yapmak amacıyla yapılmıştır. Tanımlayıcı tipteki bu araştırma, Ümraniye�deki Merkez ve İslambey sağlık ocaklarında, herhangi bir nedenle sağlık ocağına başvuran 0-59 aylık 268 çocukta, Nisan 2004 tarihinde, yüz yüze gözlem altında anket tekniği kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Sağlık Bakanlığı�nın 7 soruluk Kaçırılmış Fırsatları Tanımlama Anketi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan çocukların %47.8�i kız, %52.2�si erkekti. Çocukların büyük çoğunluğunun (%62.3) yaşı 0-11 ay arasında idi. Araştırmaya katılan çocukların 163�ü (%60.8) sağlık ocağına aşı yaptırmak için, 105�i (%39.2) ise aşı harici herhangi bir nedenle sağlık ocağına başvurmuştu. Çocukların %69.8�inin aşı kartı vardı ve yanındaydı. %27.6�sının ise aşı kartı vardı ancak yanında değildi, aşı kartı olmayan çocukların oranı ise %2.6 idi. Araştırmaya katılan çocuklardan, en az bir veya daha fazla kaçırılmış fırsatı bulunan çocuk oranı %13,4 iken, bu oran Merkez Sağlık Ocağı�nda %14,4, İslambey Sağlık Ocağı�nda ise %12.7 olarak bulunmuştur. Araştırmanın yapıldığı her iki sağlık ocağında da tam aşılılık oranları açısından GBP hedeflerine ulaşılamamıştır. GBP hedeflerine ulaşmak için hizmet alamayan popülasyona da ulaşmak için alan stratejileri uygulanmalıdır. Hizmet sunucuların eksik aşılılığı sorgulamamaları, sağlık ocağında her gün aşı yapılmıyor oluşu, yanlış kontraendikasyonlar aşılama fırsatlarının kaçırılmasında önde gelen nedenlerdir. Sağlık ocaklarında gözlenen aşı kaçırılmış fırsatlarının giderilmesi bir hizmet içi eğitim programı desteğini de gerektirmektedir.
Key words: birinci basamak sağlık hizmetleri, aşılama, kaçırılmış fırsatlar Article Language: Turkish English
|