Literatürde metabolik hastalıkları nedeniyle cerrahiye başvuranlarla sadece kilo kaybı amacıyla non-metabolik nedenle cerrahiye başvuranlar bir bütün olarak incelenmiştir. Bu çalışmanın amacı bu iki grubun farkını ortaya koyarak cerrahi öncesi gerekebilecek ek psikiyatrik müdahaleleri saptamak ve cerrahi sonrası olası komplikasyonları önlemeye katkıda bulunmaktır.
Genel cerrahi polikliniğinden cerrahi öncesi psikiyatrik değerlendirme için yönlendirilen hastalardan çalışmaya katılmaya gönüllü olanlar alınmıştır. Non-metabolik cerrahiye başvuran 96 kişi ve metabolik cerrahiye başvuran 22 kişiden oluşan gruplar arasında ölçek puanları verisi istatistiksel analize tabi tutulmuştur.
Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeğinin benlik saygısı alt boyutu puanının non-metabolik cerrahi grubunda, metabolik cerrahi grubundan istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek olduğu (p=0,009) saptanmıştır. Non-metabolik cerrahi grubunda beden kitle indeksi (BKİ) ile durumluk-sürekli kaygı ölçekleri toplam puanları arasında orta düzeyde pozitif yönde korelasyon saptanmıştır [(r = 0.312, p = 0.002), (r=0.305, p=0.003)]. Metabolik cerrahi grubunda BKİ ile Duygusal İştah Anketi’nin Olumlu toplam puanı arasında yüksek düzeyde negatif yönde korelasyon saptanmıştır (r=-0,542, p=0.009). Yapılan regresyon analizinde Yeme Tutumu Testi toplam puanı Sürekli Kaygı Ölçeği toplam puanı (β=.262, p=.034) tarafından yordanmıştır.
Bu çalışmada bariatrik non-metabolik cerrahiye başvuran kişilerle metabolik cerrahiye başvuran kişilerin yeme tutumu, duygusal iştah, anksiyete ve depresyon düzeylerinin benzer olduğu, non-metabolik cerrahiye başvuran kişilerin benlik saygısı metabolik cerrahiye başvuran kişilerden daha düşük olduğu saptanmıştır. Non-metabolik cerrahi grubunda süregen kaygı arttıkça BKİ’ nin arttığı saptanmıştır. Sürekli kaygının yeme tutumunu yordaması da bu bulguyu desteklemektedir. Metabolik cerrahi grubunda ise BKİ arttıkça olumlu duygularda iştahta azalma gözlenmiştir. Çalışmamızın kısıtlılıkları nedeniyle ileride yapılacak daha geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç vardır.
Key words: metabolik cerrahi, benlik saygısı, yeme tutumu, duygusal iştah, anksiyete, depresyon
|
