Psikiyatri kliniklerinde yatarak tedavi gören hastaların kendilerine, diğer hastalara veya hastane çalışanlarına yönelik zarar verici davranışlarına engel olmak amacıyla yalıtım ve bağlama (tecrit ve tespit) gibi kısıtlayıcı yöntemler uygulanmaktadır. Yalıtımın beklenen sonucu, tehlikeyi bertaraf etmek ve/veya hastanın ruhsal durumunun servisteki diğer hastalara katılabilecek kadar ilerlemesini sağlamaktır. Toplumlardaki yalıtım ve bağlama uygulamaları tarih boyunca dönemin kültürel özelliklerinden etkilenmiştir. Bu yazıda, ilk çağlardan günümüze kadarki yalıtım ve bağlama olaylarının kısa tarihçesi, uygulamanın gerekçesi, endikasyon ve kontrendikasyonları, uygulamaya bağlı komplikasyonlar gözden geçirilmiştir. Ayrıca yalıtım ve bağlama uygulamalarını azaltma girişimleri hakkında farklı ülkelerdeki uygulamalar gözden geçirilerek, başarılı olan programların öğelerine yer verilmiştir. Konuya ilişkin yasal düzenlemelere ve ülkemizdeki duruma da değinilmiştir.
Key words: Ajitasyon, yalıtım, bağlama
|