Abstract

Bu çalışmanın amacı, fen bilimleri öğretmenlerinin ve öğretmen adaylarının fen bilimleri dersinde en çok kullanılan akıl yürütme becerileri konusunda düzeylerinin belirlenmesi için çoktan seçmeli bir test geliştirmektir. Çalışmada, nicel araştırma yöntemlerinden tarama modeli benimsenmiştir. Testin geliştirilme sürecinde, alan yazında var olan akıl yürütme becerilerine yönelik hazırlanmış diğer çoktan seçmeli testler ve çeşitli kaynaklarda yer alan akıl yürütme becerilerini belirleme amacındaki sorular incelenmiştir. 37 adet sorudan oluşan pilot soru formunun kapsam geçerliği uzman görüşü yoluyla sağlanmıştır. Uzman görüşleri doğrultusunda gerçekleştirilen revizyonlardan sonra pilot soru formu üç farklı devlet üniversitesinin fen bilgisi öğretmenliği bölümünde okuyan 432 öğretmen adayına ve çeşitli okullarda görev yapmakta olan 48 fen bilimleri öğretmenine uygulanmıştır. Elde edilen veriler daha sonra sırasıyla madde analizi ve testin yapı geçerliği için tetrakorik korelasyona dayalı açımlayıcı faktör analizine tabi tutulmuştur. Madde analizi sonucu ayırtedicilik indeksi 0,30’dan düşük olan on soru testten çıkarılmıştır. Son hali 27 maddeden oluşan testin orta düzeyde güçlüğe (p=0,523) ve yüksek düzeyde ayırtediciliğe (rjx=0,480) sahip olduğu belirlenmiştir. Testin KR-20 güvenirlik katsayısı ise .812 olarak bulunmuştur. Testin yapı geçerliği sonucunda ise faktör yükleri .24 ile .77 arasında değişen maddelerin tek bir faktör altında toplandıkları belirlenmiştir. Test geliştirme sürecinde elde edilen bulgular geliştirilen Akıl Yürütme Becerileri Testi’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olarak kullanılabileceğini göstermektedir.

Key words: Akıl Yürütme Becerileri, Fen Bilimleri Öğretmenleri, Fen Bilgisi Öğretmen Adayları, Test Geliştirme