Bu araştırma ile PISA-2012 matematik ve fen okuryazarlığı ile okuma becerileri alt testlerinin dil değişkenine göre ölçme değişmezliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma tarama modelinde betimsel bir araştırma olması ile birlikte PISA 2012 uygulamasına katılan Avustralya, Fransa, Şangay-Çin ve Türkiye örneklemlerinde 3 nolu kitapçığı (yayınlanan maddelerin en fazla sayıda ve üç alandan da maddelerin bulunduğu tek kitapçık) alan 2149 öğrenciden elde edilen veriler üzerinden yürütülmüştür. Testlerin farklı dil formlarına ilişkin, faktör yapılarının değişmezliği Çok Gruplu Doğrulayıcı Faktör Analizi (ÇGDFA) ile maddelerin değişen madde fonksiyonu gösterme durumları ise Genelleştirilmiş Aşamalı Doğrusal Modelleme (GADM), Simultaneous Item Bias Test (SIBTEST) ve Madde Tepki Kuramı'na dayalı Olabilirlik Oran (MTK-OO) teknikleri ile incelenmiştir. İstatistiksel yöntemlerin yanı sıra olası yanlılık kaynakları uzman görüşleri doğrultusunda belirlenmiştir. Her üç alt test için yapılan ÇGDFA sonuçlarına göre testlerin dil değişkenine göre yapısal değişmezlik gösterdiği ancak metrik değişmezlik göstermediği belirlenmiştir. DMF analiz sonuçları değerlendirilirken her üç DMF belirleme tekniğine göre ve en az B düzeyinde DMF gösteren maddeler DMF'li kabul edilmiştir. Buna göre matematik ve fen okuryazarlığı ile okuma becerileri testlerinde dil değişkenine göre, DMFli olarak kabul edilen maddeler sırasıyla testlerin ortalama %35i, %34ü ve %22sini oluştururken, ölçme değişmezliği gösteren maddeler sırasıyla testlerin %24ü, %7si ve %36sını oluşturmaktadır. Her üç alanda da en fazla DMFli madde İngilizce ve Çince formu alan gruplar arasında belirlenmiştir. Yanlılık çalışması sonuçlarına göre olası yanlılık kaynakları; maddede yer alan sözcük ya da ifadelerin farklı anlamda kullanımı, madde içeriğine bir dil grubunun aşina olması ve çeviriye bağlı olarak maddelerin farklılaşması olarak belirlenmiştir.
Key words: Ölçme değişmezliği, Değişen Madde Fonksiyonu, Yanlılık, Uluslararası Öğrenci Değerlendirme Programı
|
